Γάμος
Ο γάμος είναι μυστήριο που τελείται από την Εκκλησία και είναι ο γάμος μυστήριο μέσα στην Εκκλησία, διότι αγιάζει με την ευλογία της την αρχή του ανθρώπινου γένους, η οποία λαμβάνει την ουσία της από την ίδια τη θεία εντολή ,«αυξάνεσθε και πληθύνεσθε» και πραγματοποιείται σύμφωνα με το θείο θέλημα για την εκπλήρωση της αποστολής της στον κόσμο με τον γάμο ανανεώνεται η κοινή κτήση σύμφωνα με το θέλημα του Θεού για τη δόξα του Θεού. Ο γάμος λέγεται υπανδρεία, καθώς «η γυναίκα προστατεύεται από τον άνδρα γιατί ο άντρας είναι κεφαλή της γυναίκας σύμφωνα μ' αυτό που έχει γραφτεί».
Συνοίκηση, καθώς αποτελούν και οι δύο ένα οίκο, ένωση, καθώς γίνονται ένα σώμα αχώριστο, γιατί θα γίνουν οι δύο μία σάρκα, συνάφεια, καθώς είναι σύνδεσμος των δύο διαφορετικών φύλων, και νόμιμη συζυγία, καθώς τελείται σύμφωνα με το θεϊκό νόμο. Ο γάμος λέγεται τίμιος, διότι με δόξα και τιμή αόρατα και με μυστήριο, στεφανώνει ο Θεός αυτούς που παντρεύονται. Ο τίμιος γάμος με το μυστήριο εικονίζει την σχέση του Χριστού με την Εκκλησία, μέσα από την οποία γεννιούνται πνευματικά παιδιά για την εξάπλωση της Βασιλείας του Θεού πάνω στη γη. Ο Απόστολος Παύλος γράφοντας στην επιστολή στους Εφεσίους για το μυστήριο του γάμου λέει: Το μυστήριο αυτό είναι μεγάλο, εγώ το εξηγώ ότι αναφέρεται στον Χριστό και την Εκκλησία. Αλλά και σείς, ας αγαπά ο καθένας τη γυναίκα του όπως τον εαυτόν του και η γυναίκα να σέβεται τον άντρα της. (Έφεσ. 32-33). Άγιος Νεκτάριος Αιγίνης
ΒΑΘΜΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΗΘΕΣΤΕΡΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΓΑΜΩΝ
Α΄ ΓΑΜΟΣ
α) Άγαμος
Δεν έχει τελεσθεί προηγουμένως ούτε Θρησκευτικός, ούτε Πολιτικός Γάμος, ούτε έχει συναφθεί Σύμφωνο Συμβίωσης.
β) Πολιτικός Γάμος με το ίδιο πρόσωπο
Έχει προηγηθεί μόνον Πολιτικός Γάμος με το ίδιο πρόσωπο (χωρίς να έχει τελεσθεί μετά από αυτόν άλλος Πολιτικός η Θρησκευτικός η να έχει συναφθεί Σύμφωνο Συμβίωσης), μετά τον οποίον θα τελεσθεί πρώτος θρησκευτικός.
Στην περίπτωση που έχει τελεσθεί προηγουμένως Πολιτικός Γάμος με το ίδιο πρόσωπο, θα προσκομίζεται επικυρωμένο αντίγραφο Ληξιαρχικής Πράξεως τελέσεως πολιτικού Γάμου, ο οποίος, ιερολογούμενος υπό της Εκκλησίας, μεταξύ των ιδίων φυσικών προσώπων, ΔΕΝ θεωρείται νέος Γάμος και ΔΕΝ προσμετράται στο βαθμό του Γάμου (και ΔΕΝ απαιτείται η δημοσίευση σε εφημερίδα).
γ) Σύμφωνο Συμβίωσης με το ίδιο πρόσωπο
Έχει προηγηθεί η σύναψη Συμφώνου Συμβίωσης με το ίδιο πρόσωπο (χωρίς να έχει τελεσθεί άλλος Πολιτικός η Θρησκευτικός Γάμος), μετά το οποίο θα τελεσθεί Πρώτος (Α) Θρησκευτικός Γάμος.
Στην περίπτωση που έχει υπογραφεί και τελεί εν ισχύι Σύμφωνο Συμβίωσης με το ίδιο πρόσωπο (χωρίς να έχει τελεσθεί Πολιτικός η Θρησκευτικός Γάμος), θα προσκομίζεται επικυρωμένη η Συμβολαιογραφική Πράξη Συμφώνου Συμβίωσης. (Ιερολογούμενος ο Γάμος υπό της Εκκλησίας, μεταξύ των ιδίων φυσικών προσώπων, θεωρείται Πρώτος, αφού το Σύμφωνο Συμβίωσης δεν λογίζεται ως Γάμος).
δ) Έχει λυθεί το Σύμφωνο Συμβίωσης και θα τελεσθεί θρησκευτικός Γάμος
Έχει προηγηθεί η σύναψη Συμφώνου Συμβίωσης, το οποίο εν συνεχεία λύθηκε (χωρίς να έχει τελεσθεί άλλος Πολιτικός η Θρησκευτικός Γάμος), μετά το οποίο θα τελεσθεί Πρώτος (Α) Θρησκευτικός Γάμος.
Στην περίπτωση αυτή επισυνάπτεται η Συμβολαιογραφική Πράξη που λύνει το Σύμφωνο Συμβίωσης.
Β΄ ΓΑΜΟΣ
α) Εκ Διαζεύξεως
Έχει προηγηθεί Γάμος (πολιτικός η θρησκευτικός), ο οποίος έχει λυθεί, και ο/η μελλόνυμφος επιθυμεί να τελέσει Β θρησκευτικό Γάμο, χωρίς να έχει τελέσει άλλο πολιτικό Γάμο η να έχει συνάψει Σύμφωνο Συμβίωσης. Εάν ο Γάμος που λύθηκε ήταν θρησκευτικός, στην Υπεύθυνη Δήλωση επισυνάπτεται εν πρωτοτύπω Διαζευκτήριο της Ιεράς Μητροπόλεως. (Προσοχή! Πρέπει να φέρει την ένδειξη ΔΙΑ ΓΑΜΟΝ). Εάν πρόκειται περί λυθέντος πολιτικού Γάμου, στην Υπεύθυνη Δήλωση επισυνάπτεται η Ληξιαρχική Πράξη Λύσης Γάμου.
β) Εκ Χηρείας
Ο/Η μελλόνυμφος διατελεί σε χηρεία και επιθυμεί να έλθει σε Β θρησκευτικό Γάμο, χωρίς να έχει τελέσει πολιτικό Γάμο η να έχει συνάψει Σύμφωνο Συμβίωσης. Στην περίπτωση σύναψης Γάμου εκ χηρείας, επισυνάπτεται η Ληξιαρχική Πράξη Θανάτου και η Ληξιαρχική Πράξη Γάμου η το Πιστοποιητικό τελεσθέντος Γάμου από την οικεία Μητρόπολη, δια των οποίων πιστοποιείται ότι ο/η μελλόνυμφος τελεί εν χηρεία:
γ) Διαζύγιο, τέλεση πολιτικού Γάμου, μετά τον οποίο θα τελεσθεί Θρησκευτικός με το ίδιο πρόσωπο
Έχει προηγηθεί Γάμος, ο οποίος έχει λυθεί και εν συνεχεία τελέσθηκε Πολιτικός Γάμος με έτερο πρόσωπο, μετά τον οποίο θα τελεσθεί και Θρησκευτικός. Επισυνάπτεται επικυρωμένο αντίγραφο Ληξιαρχικής Πράξεως της τελέσεως πολιτικού Γάμου με το ίδιο πρόσωπο.
δ) Διαζύγιο, μετά το οποίο θα τελεσθεί θρησκευτικός Γάμος, με πρόσωπο με το οποίο έχει συναφθεί Σύμφωνο Συμβίωσης
Έχει προηγηθεί Θρησκευτικός η Πολιτικός Γάμος, ο οποίος έχει λυθεί και ο/η μελλόνυμφος επιθυμεί να τελέσει Θρησκευτικό Γάμο με πρόσωπο με το οποίο έχει συνάψει Σύμφωνο Συμβίωσης. Στην Υπεύθυνη Δήλωση επισυνάπτεται εν πρωτοτύπω η Συμβολαιογραφική Πράξη Συμφώνου Συμβίωσης.
Γ΄ ΓΑΜΟΣ
α) Εκ Διαζεύξεως
Έχουν προηγηθεί δύο ήδη Γάμοι (πολιτικοί η θρησκευτικοί), οι οποίοι έχουν λυθεί, και ο/η μελλόνυμφος επιθυμεί να τελέσει Γ θρησκευτικό Γάμο, χωρίς να έχει τελέσει άλλο πολιτικό Γάμο η να έχει συνάψει Σύμφωνο Συμβίωσης. Εάν ο τελευταίος Γάμος που λύθηκε ήταν θρησκευτικός, στην Υπεύθυνη Δήλωση επισυνάπτεται εν πρωτοτύπω Διαζευκτήριο της Ιεράς Μητροπόλεως. (Προσοχή! Πρέπει να φέρει την ένδειξη ΔΙΑ ΓΑΜΟΝ.). Εάν πρόκειται περί λυθέντος πολιτικού Γάμου, στην Υπεύθυνη Δήλωση επισυνάπτεται η Ληξιαρχική Πράξη Λύσης Γάμου.
β) Εκ Χηρείας
Ο/Η μελλόνυμφος διατελεί σε χηρεία μετά τον Δεύτερο (Β ) Γάμο του/της και επιθυμεί να έλθει σε Γ θρησκευτικό Γάμο, χωρίς να έχει τελέσει πολιτικό Γάμο η να έχει συνάψει Σύμφωνο Συμβίωσης. Στην περίπτωση σύναψης Γάμου εκ χηρείας, επισυνάπτεται η Ληξιαρχική Πράξη Θανάτου και η Ληξιαρχική Πράξη Γάμου η το Πιστοποιητικό τελεσθέντος Γάμου από την οικεία Μητρόπολη, δια των οποίων πιστοποιείται ότι ο/η μελλόνυμφος τελεί εν χηρεία:
γ) Δύο λυθέντες Γάμοι, τέλεση Τρίτου (Γ΄) Πολιτικού Γάμου, μετά τον οποίο θα τελεσθεί Θρησκευτικός με το ίδιο πρόσωπο
Έχουν λυθεί δύο προηγηθέντες Γάμοι και εν συνεχεία τελέσθηκε Πολιτικός Γάμος με έτερο πρόσωπο, μετά τον οποίο θα τελεσθεί και Θρησκευτικός με αυτό. Επισυνάπτεται επικυρωμένο αντίγραφο Ληξιαρχικής Πράξεως της τελέσεως πολιτικού Γάμου με το ίδιο πρόσωπο.
δ) Δύο λυθέντες Γάμοι, μετά τους οποίους θα τελεσθεί Τρίτος (Γ΄) θρησκευτικός Γάμος, με πρόσωπο με το οποίο έχει συναφθεί Σύμφωνο Συμβίωσης
Έχουν προηγηθεί δύο (Θρησκευτικοί η Πολιτικοί) Γάμοι, οι οποίοι έχουν λυθεί και ο/η μελλόνυμφος επιθυμεί να τελέσει Θρησκευτικό Γάμο με πρόσωπο, με το οποίο έχει συνάψει Σύμφωνο Συμβίωσης. Στην Υπεύθυνη Δήλωση επισυνάπτεται εν πρωτοτύπω η Συμβολαιογραφική Πράξη Συμφώνου Συμβίωσης.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
Στο βαθμό των Γάμων, βάσει της υπ ἀριθμ. 2320/1982 Συνοδικής Εγκυκλίου, θα πρέπει να προσμετρώνται άπαντες οι τελεσθέντες προηγουμένως και νομίμως λυθέντες Γάμοι, είτε πολιτικοί είτε οποιουδήποτε άλλου δόγματος.Σε περίπτωση ανασύστασης Γάμου, ο Βαθμός δεν προσμετράται. Επίσης, σε περίπτωση που τελεσθείς Γάμος έχει ακυρωθεί, αυτός επίσης δεν προσμετράται στο Βαθμός του Γάμου.
Η επισυναπτόμενη στο Πιστοποιητικό Αγαμίας Υπεύθυνη Δήλωση του αρ. 8, Ν. 1599/1986, την οποία θα πρέπει να υπογράφει αυτοπροσώπως και ενώπιον του Ιερέα ο αναφερόμενος/η αναφερομένη στο Πιστοποιητικό Αγαμίας μελλόνυμφος, θα απευθύνεται προς τον Εφημέριο του Ι. Ναού (τάδε), ο οποίος πιστοποιεί την αγαμία του αιτούντος, και όχι απρόσωπα προς τον Ιερό Ναό.
Για όσους αιτούνται πιστοποιητικόν αγαμίας, και οι οποίοι για διαφόρους λόγους διαμένουν στο εξωτερικό, αυτό θα εκδίδεται αφού προσκομίζεται η Υπεύθυνη Δήλωση του αρ. 8, Ν. 1599/1986 με το ανωτέρω περιεχόμενο, υπογεγραμμένη από τον ενδιαφερόμενο, θεωρημένου του γνησίου της υπογραφής του από το αρμόδιο Προξενείο η πρεσβεία η οποιαδήποτε άλλη επίσημη Αρχή της διαμονής του στο εξωτερικό.
Για όσους αιτούνται πιστοποιητικόν αγαμίας για να τελέσουν Γάμο στην Ελλάδα, και οι οποίοι διαμένουν στο εξωτερικό πέραν της τριετίας, μπορούν να το λάβουν από την εκεί Ορθόδοξη Εκκλησία, και εν συνεχεία να επικυρωθεί από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Επιπλέον, σύμφωνα με την κατά την 28/11/2001 συνεδρία του Μητροπολιτικού Συμβουλίου της Ιεράς Μητρόπολης, αποφασίστηκαν, μεταξύ άλλων, τα παρακάτω:
α) Όσες μελλόνυμφες επιθυμούν την τέλεση του Ιερού Μυστηρίου του Γαμου σε Ιερό Ναο των ομόρων Ι. Μητροπόλεων (ήτοι: Γλυφάδας, Ιλίου Αχαρνών και Πετρουπόλεως, Καισαριανής Βυρωνος και Υμηττού, Κηφισίας Ωρωπού και Αμαρουσίου, Μεσογαίας και Λαυρεωτικής, Νικαίας, Νεας Ιωνίας και Φιλαδελφείας, Νεας Σμύρνης, Πειραιώς, Περιστερίου), θα καταβάλλουν στον Ιερό Ναο της ενορίας της μελλονύμφου το ποσό των τριάντα (30,00) Ευρώ και θα χορηγείται διπλότυπο αποδείξεως, ως δικαιώματα του Ιερού Ναού και του προσωπικού του.
β) Για τη χορήγηση Πιστοποιητικού αγαμίας για τις λοιπές Ι. Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος και του εξωτερικού, δεν θα καταβάλλεται χρηματικό ποσό, για δικαιώματα του Ι. Ναού και του προσωπικού του.
Κατά την επικύρωση των Πιστοποιητικών Αγαμίας στην Ιερά Μητρόπολη για την τέλεση Γάμου σε άλλη Ι. Μητρόπολη, θα καταβάλλεται το ποσό του 1 ευρώ στο Γραφείο Γάμων, ενώ για τις μελλόνυμφες που επιθυμούν την τέλεση του Ιερού Μυστηρίου του Γαμου σε Ιερό Ναο των ομόρων Ι. Μητροπόλεων θα υπάρχει επιβάρυνση επιπλέον 1,5 ευρώ.
ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΓΑΜΟΥ
Για την έκδοση των Δικαιολογητικών της Αδείας Γάμου, ως προς το κανονικό και νομικό μέρος της, απαιτούνται τα κάτωθι, κατά περίπτωση, δικαιολογητικά. Κατόπιν της συλλογής των κατά περίπτωση δικαιολογητικών, επισκεφτείτε το σύνδεσμο Άδεια Γάμου για την ηλεκτρονική έκδοση της Αδείας Γάμου ή επικοινωνήστε με τον Ι. Ναό όπου θα τελεστεί το Ι. Μυστήριο.
Τα έγγραφα αυτά επιμελείται και υπογράφει υπεύθυνα ο Εφημέριος, αφού πρώτα ελέγξει τη γνησιότητα των στοιχείων του φακέλου, δηλαδή την ταυτοπροσωπία των μελλονύμφων (των κηδεμόνων, σε περίπτωση ανηλίκων), και των μαρτύρων, προκειμένου να βεβαιωθεί το άσχετο της συγγενείας των μελλονύμφων, οι οποίοι και θα υπογράφουν απαραιτήτως ενώπιόν του. Στην συνέχεια ο φάκελλος των δικαιολογητικών υποβάλλεται από τους μελλονύμφους στην Ιερά Μητρόπολη για θεώρηση. Δύο εκ των δικαιολογητικών επιστρέφονται στον Ι. Ναό για την τέλεση του Ι. Μυστηρίου.
Α) ΜΕΤΑΞΥ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ, ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ
- Πιστοποιητικό Αγαμίας.
- Αναγγελία – Δημοσίευση του Γάμου σε Εφημερίδα:
- Δημοσιεύεται η αναγγελία του Γάμου σε μία οποιαδήποτε εφημερίδα στα ελληνικά. Δεν απαιτείται η ακριβής ημερομηνία του Γάμου, ωστόσο η δημοσίευση δεν πρέπει να γίνει σε διάστημα νωρίτερα από 3 μήνες ή μικρότερο των 15 ημερών πριν την ημερομηνία του Γάμου.
- Στην αναγγελία πρέπει να αναφέρονται τα ονοματεπώνυμα των μελλονύμφων, τα ονοματεπώνυμα των γονέων (οπωσδήποτε το γένος της μητέρας), καθώς και η περιοχή όπου θα τελεστεί το Ι. Μυστήριο.
- Για τη σύνταξη της άδειας Γάμου απαιτείται η προσκόμιση ολόκληρου του φύλλου της εφημερίδας. (Σε περίπτωση που έχει τελεσθεί Πολιτικός Γάμος μεταξύ των ιδίων προσώπων, δεν απαιτείται η δημοσίευση σε Εφημερίδα).
- Παράβολο Χαρτοσήμου (των 15 ευρώ) για Γάμο. Για την έκδοση Παραβόλου οι μελλόνυμφοι μπορούν να απευθυνθούν σε οποιαδήποτε ΔΟΥ.
Β) ΜΕΤΑΞΥ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ, ΗΜΕΔΑΠΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΟΔΑΠΟΥ
- Πιστοποιητικό Αγαμίας.
- Αναγγελία – Δημοσίευση του Γάμου σε Εφημερίδα:
- Δημοσιεύεται η αναγγελία του Γάμου σε μία οποιαδήποτε εφημερίδα στα ελληνικά. Δεν απαιτείται η ακριβής ημερομηνία του Γάμου, ωστόσο η δημοσίευση δεν πρέπει να γίνει σε διάστημα νωρίτερα από 3 μήνες ή μικρότερο των 15 ημερών πριν την ημερομηνία του Γάμου.
- Στην αναγγελία πρέπει να αναφέρονται τα ονοματεπώνυμα των μελλονύμφων, τα ονοματεπώνυμα των γονέων (οπωσδήποτε το γένος της μητέρας), καθώς και η περιοχή όπου θα τελεστεί το Ι. Μυστήριο.
- Για τη σύνταξη της άδειας Γάμου απαιτείται η προσκόμιση ολόκληρου του φύλλου της εφημερίδας. (Σε περίπτωση που έχει τελεσθεί Πολιτικός Γάμος μεταξύ των ιδίων προσώπων, δεν απαιτείται η δημοσίευση σε Εφημερίδα).
- Παράβολο Χαρτοσήμου (των 15 ευρώ) για Γάμο. Για την έκδοση Παραβόλου οι μελλόνυμφοι μπορούν να απευθυνθούν σε οποιαδήποτε ΔΟΥ.
- ΑΔΕΙΑ ΠΑΡΑΜΟΝΗΣ ή VISA ή οποιοδήποτε άλλο επίσημο έγγραφο για αλλοδαπούς.
- Εάν ο αλλοδαπός είναι διαζευγμένος ή χήρος, απαιτείται επίσημο έγγραφο (π.χ. διαζευκτήριο ή Ληξιαρχική Πράξη Θανάτου).
- Πιστοποιητικό Βαπτίσεως και Πιστοποιητικό Αγαμίας του αλλοδαπού, επικυρωμένα από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος.
- Τα δικαιολογητικά των αλλοδαπών πρέπει να είναι μεταφρασμένα επίσημα και να έχουν σφραγίδα Χάγης (Apostille) για χώρες εκτός Ε.Ε.
Γ) ΜΙΚΤΟΙ ΓΑΜΟΙ
Η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία απαγορεύει την ιερολογία του Γάμου με αλλόδοξο, με ανατολικών θρησκειών και με άθρησκο. «Κατ' οἰκονομίαν» και εμπνεόμενη από πνεύμα επιείκειας, επέτρεψε την σύναψη μικτών Γάμων, δηλ. Γάμων μεταξύ μελών της Ορθοδόξου Εκκλησίας με ετεροδόξους χριστιανούς, οι οποίοι όμως έχουν τριαδικό βάπτισμα.
Για την τέλεση μικτού Γάμου απαιτείται:
- Πιστοποιητικό βαπτίσεως του/της μελλονύμφου επικυρωμένο από την (ελληνική) θρησκευτική αρχή του δόγματός του.
- Βεβαίωση αγαμίας από την θρησκευτική αρχή του δόγματός του.
- Υπεύθυνη Δήλωση του αρ. 8, Ν. 1599/1986, δηλώνοντας ότι τα τέκνα που θα γεννηθούν από τον Γάμο θα βαπτισθούν και θα ανατραφούν κατά το Ανατολικό Ορθόδοξο Δόγμα.
- Εάν υπάρχει διαζευκτήριο, απαιτείται για προηγηθέντα θρησκευτικό Γάμο εκκλησιαστικό διαζευκτήριο, ή ληξιαρχική πράξη για πολιτικό Γάμο.
- Εάν έχει προηγηθεί Γάμος που λύθηκε με θάνατο, απαιτούνται Ληξιαρχική Πράξη Γάμου και Θανάτου.
ΜΕΤΑΞΥ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΚΑΙ ΕΤΕΡΟΔΟΞΟΥ
- Πιστοποιητικό Αγαμίας.
- Αναγγελία – Δημοσίευση του Γάμου σε Εφημερίδα.
- Παράβολο Χαρτοσήμου (των 15 ευρώ) για Γάμο.
- Πιστοποιητικό Βαπτίσεως του ετερόδοξου μελλονύμφου από την θρησκευτική αρχή του δόγματός του.
ΜΕΤΑΞΥ ΕΛΛΗΝΑ ΠΟΛΙΤΗ ΚΑΙ ΑΛΛΟΔΑΠΟΥ, ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΚΑΙ ΕΤΕΡΟΔΟΞΟΥ
- Πιστοποιητικό Αγαμίας.
- Αναγγελία – Δημοσίευση του Γάμου σε Εφημερίδα.
- Παράβολο Χαρτοσήμου (των 15 ευρώ) για Γάμο.
- Πιστοποιητικό Βαπτίσεως του/της αλλοδαπού μελλονύμφου, επικυρωμένο από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος.
- Τα υπόλοιπα δικαιολογητικά παραμένουν ίδια με αυτά των Ελλήνων πολιτών.
ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΓΑΜΙΑΣ (Τύπου Β΄)
Βήματα για την έκδοση Πιστοποιητικού Αγαμίας:
- Πρώτο Βήμα για τη Λήψη Αδείας Γάμου: Το Πιστοποιητικό Αγαμίας, μαζί με τη συνημμένη Υπεύθυνη Δήλωση, εκδίδεται για κάθε μελλονύμφους ξεχωριστά. Αποτελεί το πρώτο βήμα για την έκδοση αδείας γάμου.
- Απόδειξη Αγαμίας και Άγνοιας Συγγενείας: Επαληθεύει ότι ο/η μελλονύμφος/η είναι άγαμος/η και δεν έχει συγγένεια με τον μέλλοντα/ουσα σύζυγο.
- Εκδόσεις από την Ενορία: Εκδίδεται από την Ενορία όπου ο μελλονύμφος/η διαμένει τα τελευταία 3 χρόνια. Αν δεν διαμένει στην περιοχή της Ενορίας για 3 χρόνια, απαιτείται Πιστοποιητικό Αγαμίας από την Ενορία της καταγωγής του/της.
- Υπογραφή Μαρτύρων: Ο εφημέριος πιστοποιεί το άσχετον της συγγενείας των μελλονύμφων με βάση την υπογραφή δύο μαρτύρων που είτε είναι συγγενείς είτε οικογενειακοί φίλοι.
Απαιτούμενα Έγγραφα και Διαδικασία:
- Φυσική Παρουσία: Απαιτείται η φυσική παρουσία των μελλονύμφων και των μαρτύρων με τις ταυτότητές τους.
- Πιστοποιητικό Οικογενειακής Κατάστασης: Από κάθε μελλονύμφο.
- Βεβαίωση Βαπτίσεως: Αν η Βάπτιση έχει τελεστεί σε Ναό άλλης Ιεράς Μητροπόλεως, η Βεβαίωση πρέπει να φέρει τη θεώρηση της οικείας Μητροπόλεως.
- Διαζύγιο Εξωτερικού: Σε περίπτωση που υπάρχει διαζύγιο εξωτερικού, απαιτείται και Υπεύθυνη Δήλωση του μελλονύμφου περί του βαθμού του επικειμένου γάμου.
- Σφραγίδα Χάγης (Apostille): Όλα τα έγγραφα πρέπει να φέρουν τη σφραγίδα Χάγης.
Πιστοποιητικό Αγαμίας:
- Βαθμός του Γάμου: Στο Πιστοποιητικό Αγαμίας η έννοια «Άγαμος» πρέπει να προσδιορίζει και το βαθμό του Γάμου στον οποίο πρόκειται να έλθουν οι μελλόνυμφοι.
- Υπεύθυνη Δήλωση: Οι μελλόνυμφοι υποβάλλουν συγκεκριμένο κείμενο στην Υπεύθυνη Δήλωση (υπάρχει έτοιμη φόρμα στην ιστοσελίδα των ηλεκτρονικών υπηρεσιών).
ΔΙΑΖΕΥΚΤΗΡΙΟ
- Διαζευκτήριο: Στα προσκομιζόμενα δικαιολογητικά, το Διαζευκτήριον πρέπει να αναγράφει την ένδειξη «ΔΙΑ ΓΑΜΟΝ» και να προσδιορίζει και τον βαθμόν αυτού.
- Πολιτικός Γάμος Λυμένος: Στην περίπτωση πολιτικού Γάμου που έχει λυθεί, προκειμένου για την τέλεση θρησκευτικού Γάμου υποβάλλεται η Ληξιαρχική Πράξη του πολιτικού Γάμου με την ένδειξη της λύσεως αυτού.
- Διαζευκτήριο για Πολιτικό Γάμο: Σε περίπτωση που το Διαζευκτήριο κατατέθηκε για την τέλεση πολιτικού Γάμου, ζητείται έγγραφη βεβαίωση από το Ληξιαρχείο, όπου ετελέσθη ο πολιτικός Γάμος, στην οποία θα αναγράφεται ότι αυτό παρακρατήθηκε από την αρμόδια υπηρεσία του Ληξιαρχείου ως δικαιολογητικό για την τέλεση του πολιτικού Γάμου, ή κατατίθεται φωτοαντίγραφο εκ του πρωτοτύπου, επικυρωμένο από την αρμόδια υπηρεσία του Ληξιαρχείου.
- Μικτός Γάμος ή Γάμος με Αλλοδαπό Ορθόδοξο: Στις περιπτώσεις που τελείται Γάμος μικτός (ορθοδόξου -ετεροδόξου) ή με αλλοδαπό ορθόδοξο, ο οποίος/η οποία τυγχάνει διαζευγμένος/η ή εκ χηρείας, θα προσκομίζεται – ανάλογα με την περίπτωση – διαζευκτήριο ή άλλο επίσημο έγγραφο δημοσίας αρχής, από το οποίο θα πιστοποιείται το γεγονός της διαζεύξεως ή της χηρείας.
ΧΗΡΕΙΑ
Για τις περιπτώσεις όσων πρόκειται να έλθουν σε Δεύτερο (Β΄) ή Τρίτο (Γ΄) Γάμο εκ χηρείας, εκτός από την επικυρωμένη Ληξιαρχική Πράξη Θανάτου, από την οποία πιστοποιείται η χηρεία, θα επισυνάπτονται:
- Πιστοποιητικό Ληξιαρχικής Πράξης Γάμου: Πιστοποιητικό της Ληξιαρχικής Πράξης του τελεσθέντος Γάμου.
- Υπεύθυνη Δήλωση: Η ανάλογη Υπεύθυνη Δήλωση.
Σε περίπτωση εξαφανίσεως, το έτερο μέλος μπορεί να συνέλθει σε Γάμο μετά την παρέλευση 4 ετών από της εξαφανίσεως.
ΚΩΛΥΜΑΤΑ ΓΑΜΟΥ
Οι προϋποθέσεις τελέσεως Θρησκευτικού Γάμου και τα κωλύματα που ισχύουν σήμερα, βασιζόμενα στους Ιερούς Κανόνες, ρυθμίζονται εν πολλοίς στην αριθμ. 2320/1982 Συνοδική Εγκύκλιο και σε άλλες, που ακολούθησαν. Συνοπτικά σήμερα ισχύουν τα εξής κωλύματα:
Ηλικία
Προς σύναψη Γάμου απαιτείται οι μελλόνυμφοι να έχουν συμπληρωμένο το 18ο έτος της ηλικίας τους. Επίσης, η συναίνεση των εις Γάμον συνερχομένων δηλώνεται αυτοπροσώπως και άνευ αιρέσεως ή προθεσμίας.
Στην περίπτωση της ανηλικότητος, την συναίνεση δίδουν οι ασκούντες την γονική μέριμνα γονείς ή ο έχων την επιμέλεια του ανηλίκου. Η συγκατάθεσις υποβάλλεται εγγράφως στην Ιερά Μητρόπολη, η οποία αρμοδίως διαβιβάζει το αίτημα για την έκδοση αδείας Γάμου ανηλίκου στην Ιερά Σύνοδο, απ' όπου και εκδίδεται η άδεια. Προσωπικώς δεν θα απευθύνεσθε στο αρμόδιο Γραφείο της Ιεράς Συνόδου, αλλά πάντοτε μέσω του Γραφείου Γάμων της Ιερά Μητρόπολης. Σε περίπτωση διαφωνίας την άδεια δίδει το αρμόδιο δικαστήριο με την έκδοση δικαστικής αποφάσεως. Ωστόσο, απαγορεύεται ρητρώς ο Γάμος σε ηλικίες κάτω των 14 ετών.
Θρήσκευμα
Κωλύεται ο Γάμος χριστιανού με αλλοθρήσκου. Κατ' οικονομίαν επιτρέπεται η τέλεση Γάμου (μικτός Γάμος) με ετεροδόξους χριστιανούς, υπό καθορισμένας προϋποθέσεις.
Υφιστάμενος Γάμος
Κωλύεται η σύναψη ετέρου Γάμου πριν να λυθεί αμετάκλητα ή να ακυρωθεί οποιοσδήποτε υφιστάμενος τύπος Γάμου.
Κωλύεται ο τέταρτος Γάμος (προϋπάρξαντος τρίτου εγκύρου).
Συγγένεια εξ αίματος
Κωλύεται ο Γάμος μετά συγγενών εξ αίματος, κατ' ευθείαν μεν γραμμήν απεριορίστως και με τους ανιόντες και με κατιόντες συγγενείς. Εκ πλαγίου δε μέχρι και του τετάρτου βαθμού (α’ εξαδέλφια). Τα παιδιά των πρώτων εξαδέλφων παντρεύονται. Επίσης λ.χ. η κόρη του πρώτου εξαδέλφου δύναται να νυμφευθεί με τον πρώτο εξάδελφο του πατέρα της.
Δυο αδέλφια δεν δύνανται να νυμφευθούν δυο άλλα αδέλφια ούτε ταυτοχρόνως. (ΝΔ Κανών της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου).
Δυο αδέλφια δύναται να νυμφευθούν δυο πρώτα εξαδέλφια.
Συγγένεια εξ αγχιστείας
Κωλύεται ο Γάμος μετά συγγενών εξ αγχιστείας κατ' ευθείαν μεν γραμμήν απεριορίστως, εκ πλαγίου δε μέχρι και του τρίτου βαθμού.
Έτσι, π.χ. κωλύεται ο Γάμος πατρός και υιού με μητέρα και θυγατέρα (α’ βαθμός κατ’ ευθείαν γραμμή αγχιστείας), παππού και εγγονής με μάμμη και εγγονή (β βαθμός).
Συγγένεια επίσης, όσον αφορά στα κωλύματα του Γάμου, υφίσταται και μεταξύ τέκνου γεννημένου χωρίς Γάμο των γονέων του (εξώγαμου) ή των κατιόντων αυτού και του εξ αναγνωρίσεως πατρός του ή των εξ αίματος συγγενών αυτού. Επίσης το μη γνήσιον τέκνον, δηλ. το αναγνωρισθέν, επέχει τάξιν γνησίου απέναντι της μητέρας του και των προς την μητέρα συγγενών.
Εκ του πλαγίου αγχιστεία
Ο πρώην σύζυγος δεν δύναται να συνάψει Γάμον μετά του αδελφού, θείου ή ανεψιού του τέως συζύγου, ούτε με τον ανδράδελφο ή ανδραδέλφη (κουνιάδο ή κουνιάδα). Επίσης δεν επιτρέπεται σε δυο αδελφούς ή αδελφές να έλθουν σε Γάμο μετά του αυτού προσώπου αλληλοδιαδόχως. Η ισχύς του εν λόγω κωλύματος αρχίζει μετά την λύση του πρώτου Γάμου, διότι η εξ αγχιστείας συγγένεια εξακολουθεί υφισταμένη και μετά την λύση του Γάμου.
Παρεπομένη η καταχρηστική αγχιστεία
Κωλύεται ο Γάμος συγγενών εξ αίματος, μέχρι και του δευτέρου βαθμού, του ενός των συζύγων μετά συγγενούς εξ αίματος μέχρι και του δευτέρου βαθμού του ετέρου συζύγου. Συνεπώς δεν δύναται να συναφθεί Γάμος μεταξύ γονέως ή παππού, τέκνου ή εγγονού και αδελφού ενός εκάστου των συζύγων μετά των αυτών συγγενών του ετέρου συζύγου, του κωλύματος υφισταμένου και μετά την λύση ή ακύρωση του Γάμου.
Υιοθεσία
Κωλύεται ο Γάμος του υιοθετήσαντος ή των κατιόντων αυτού μετά του υιοθετηθέντος. Το κώλυμα υφίσταται και μετά την λύση της υιοθεσίας.
Βάπτισμα (πνευματική συγγένεια)
Κωλύεται ο Γάμος του αναδόχου μετά του αναδεκτού, του πατρός ή της μητρός αυτού και τανάπαλιν. Το κώλυμα τούτο αναφέρει ο ΝΓ (53ος) Κανών της Πενθέκτης εν Τρούλλω Οικουμενικής Συνόδου, και η απαγόρευση συνάψεως Γάμου μεταξύ πνευματικών συγγενών επεκτείνεται μέχρι και του δευτέρου βαθμού, δηλαδή μέχρι του πατέρα ή της μητέρας του ή της αναδέκτου.
Δεν λογίζονται πνευματικοί αδελφοί κατά το νόημα του κανόνος εκείνοι που έχουν κοινό ανάδοχο.
Κουρά και Χειροτονία
Απαγορεύεται ο Γάμος κεκαρμένου Μοναχού/Μοναχής ή χειροτονημένου Κληρικού.
ΧΡΟΝΟΣ ΤΕΛΕΣΕΩΣ ΓΑΜΟΥ
Οι περίοδοι της νηστείας, γενικότερα, δεν είναι πρόσφορες για την τέλεση Γάμων, καθώς ο χαρμόσυνος χαρακτήρας του Ιερού Μυστηρίου αυτού δεν συνάδει με το νόημα των ημερών αυτών, ενώ, λόγω του χαρμόσυνου χαρακτήρα του, συνιστάται να τελείται ημέρα Κυριακή.
Ωστόσο, αυστηρή απαγόρευση υπάρχει:
- Την περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής και της Μεγάλης Εβδομάδος.
- Η 5η και 6η Ιανουαρίου, παραμονή και εορτή των Θεοφανείων.
- Η περίοδος της νηστείας του 15Αυγούστου.
- Η 28η και 29η Αυγούστου – παραμονή και ανήμερα της εορτής του Τιμίου Προδρόμου.
- Η 13η και 14η Σεπτεμβρίου – παραμονή και ανήμερα της εορτής της Παγκοσμίου Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού.
- Το διάστημα από 17ης έως 25ης Δεκεμβρίου.
Επίσης, καλό είναι να αποφεύγεται η τέλεση Γάμου την παραμονή και ανήμερα της πανηγύρεως του Ιερού Ναού.
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Η άδεια Γάμου πρέπει να εκτελεστεί μέσα σε έξι μήνες, διαφορετικά χρειάζεται ανανέωση.
Το άσχετο της συγγενείας των μελλονύμφων, εφόσον αναγράφεται στα Πιστοποιητικά, δεν θα μαρτυρείται στην οικεία θέση του φακέλου. Στις περιπτώσεις, όμως, κατά τις οποίες οι μελλόνυμφοι κατάγονται από την ίδια Μητροπολιτική Περιφέρεια, αρμόδια για την πιστοποίηση του ασχέτου της συγγενείας τους είναι η Εκκλησιαστική Αρχή του τόπου της καταγωγής τους. Ο Κληρικός είναι αναρμόδιος γι’ αυτήν την πιστοποίηση.
Όπως είναι γνωστό, επειδή τα διάφορα Πιστοποιητικά που εκδίδει ο Κληρικός είναι και δημόσια έγγραφα, γι’ αυτό επιβάλλεται να είναι καλά συντεταγμένα. Επομένως, απαγορεύεται στο ίδιο έγγραφο η χρήση δυο χρωμάτων μελάνης, δύο ή τριών γραφικών χαρακτήρων, διορθώσεις χωρίς παραπομπή με υπογραφή και σφραγίδα, ιδίως όταν πρόκειται για την διόρθωση της ηλικίας ή του βαθμού Γάμου. Επιπλέον, η έκδοση Ενοριακής Πιστοποιήσεως πρέπει να φέρει τον αριθμό Πρωτοκόλλου και την ημερομηνία και η επισυναπτόμενη σε αυτή Δήλωση του αρ. 8, Ν. 1599/1986 να είναι η πρωτότυπη και δεόντως σφραγισμένη.
Δέν επιτρέπεται η μεταβίβαση άδειας Γάμου σε Ενοριακό Ιερό Ναό, αλλά μεταβιβάζεται το Πιστοποιητικό Αγαμίας της μελλονύμφου με την ένδειξη με κόκκινο μελάνι «εκ μεταβιβάσεως», με την ανάλογη καταβολή των οικονομικών υποχρεώσεων, για τις οποίες θα δίδεται απόδειξη από το μπλοκ εισπράξεων των ιεροτελεστιών του Ναού, στον Ενοριακό Ιερό Ναό, όπου θα τελεσθεί το μυστήριο του Γάμου για την έκδοση της άδειας.
Τις Άδειες Γάμων, οι οποίοι τελούνται στα διάφορα Ι. Παρεκκλήσια, τις εκδίδει Εφημέριος Ενοριακού Ναού της Ιεράς Αρχιεπισκοπής, με την ανάλογη καταβολή των οικονομικών υποχρεώσεων, για τις οποίες θα δίδεται απόδειξη από το μπλοκ εισπράξεων των ιεροτελεστιών του Ναού, και τις μεταβιβάζει στο Ιερό Παρεκκλήσιο. Το αυτό ισχύει και για το Μετόχι του Παναγίου Τάφου.
Στίς περιπτώσεις κατά τις οποίες τα Ι. Παρεκκλήσια εξυπηρετούνται από Εφημερίους του Ενοριακού Ναού της Περιφερείας, στην οποία ευρίσκεται το Ι. Παρεκκλήσιο, οι Άδειες Γάμων θα εκδίδονται από τον Εφημέριο του Ενοριακού Ι. Ναού και οι Γάμοι θα καταχωρούνται στο βιβλίο Γάμων του Ι. Ναού.
Τήν Άδεια Γάμου θα προσκομίζει στην Ιερά Μητρόπολη μόνον ο ενδιαφερόμενος η οι οικείοι του. Ρητά απαγορεύεται από τους Εφημέριους η το προσωπικό του Ναού η προσκόμιση στο Γραφείο Γάμων των δικαιολογητικών.
Ἡ μη έγκαιρη καταχώρηση στα βιβλία της Ιεράς Μητρόπολης των τελεσθέντων Γάμων, δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα στην έκδοση Πιστοποιητικών και Διαζευκτηρίων. Γι’ αυτό οι Εφημέριοι παρακαλούνται εντός σαράντα (40) ημερών από την τέλεση του Ι. Μυστηρίου να καταχωρούν αυτό στα βιβλία της καθ’ ημάς Ι. Αρχιεπισκοπής.
Ὁ Εφημέριος οφείλει να προτρέψει το ζεύγος για την έγκαιρη (εντός 40 ημερών) δήλωση του Γάμου στο Ληξιαρχείο, προς αποφυγή προστίμου.
Αὐτονόητο τυγχάνει ότι όλα τα έγγραφα πρέπει να συντάσσονται με την δέουσα προσοχή και επιμέλεια και να μην τα χαρακτηρίζει η προχειρότητα. Δεν πρέπει να εκφεύγει της προσοχής ότι ο Εφημέριος είναι υπεύθυνος απέναντι στο Νόμο για ό,τιδήποτε έκνομο ήθελε συμβεί, τόσο κατά την έκδοση της Αδείας Γάμου, όσο και για τα διάφορα Πιστοποιητικά Αγαμίας.
Ἀπαγορεύεται η ιερολογία του Αρραβώνα ξεχωριστά από το Ιερό Μυστήριο του Γάμου.
Ἡ Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος (Εγκύκλιος υπ’ αριθμ. 325/2850/19.01.2007), αποφάσισε την πλήρη απαγόρευη της τέλεσης των Ιερών Μυστηρίων σε χώρους αλλοτρίους των Ιερών Ναών, οι οποίοι είναι το κέντρον της Ορθοδόξου Λατρείας, αφού τα Ιερά Μυστήρια δεν είναι κοσμικές τελετές αλλά γεγονότα εκκλησιαστικά, γεγονότα που έχουν άμεση σχέση με τη σωτηρία του ανθρώπου. Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 13 του Κανονισμού 8/1979 «Περί Ι. Ναών και Ενοριών», απαγορεύεται η τέλεσή τους σε Ιδιωτικά Ιερά Παρεκκλήσια.
Προσοχή!
Ιερά Μυστήρια που έχουν τελεσθεί από μη κανονικό Κληρικό (π.χ. Παλαιοημερολογίτη, Σχισματικό, της Εκκλησίας της FYROM κλπ.) θεωρούνται ανυπόστατα.
Αρχεία
