Loading...
 Start Page
Ιερά Μονή Αγίων Αποστόλων Σελιάνα - Περιθώρι
Κλίκ για μεγέθυνση
Αρχιερατική περιφέρεια: ΑΙΓΕΙΡΑΣ
Κατηγορία Μονής: ΑΝΔΡΙΚΗ

Η Μονή Αγίων Αποστόλων ευρίσκεται στην ορεινή περιοχή του Δήμου Αιγείρας (όρια Δ.Δ. Περιθωρίου), μεταξύ Σελιάνας και Περιθωρίου, στα πρώτα χιλιόμετρα του χωμάτινου δρόμου που οδηγεί στο Σαραντάπηχο.

Η Μονή βρίσκεται μέσα στην καρδιά του δάσους Περιθωρίου που αποτελεί τη συνέχεια του δάσους της Ζαρούχλας και είναι το μεγαλύτερο του νομού Αχαΐας, με πλούσια βλάστηση από μαύρη πεύκη, έλατα και καστανιές.

Περί το 1600 μ.Χ. τοποθετούν οι ιστορικοί την κατασκευή του καθολικού (ναού) της Μονής. Και τούτο, επειδή δεν ευρέθησαν στοιχεία, που να αποδεικνύουν την λειτουργία της και τον 16ο αιώνα, πράγμα, όμως, διόλου απίθανο. Η πρώτη αναφορά για τους Αγίους Αποστόλους γίνεται από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Δοσίθεο Σκαρπέτη, που γεννήθηκε το 1641 στην Αράχωβα και χειροτονήθηκε διάκονος στη Μονή το 1652, από τον Μητροπολίτη Κορίνθου Γρηγόριο Γουλιανό. Το 1743 ο τέως ηγούμενος Αγαθάγγελος με δικά του χρήματα προχώρησε στην κατασκευή του τέμπλου του Ναού. που σώζεται μέχρι σήμερα. Η επιγραφή πάνω από τη βόρεια θύρα του Ιερού αναφέρει: "Ηστορίθη και εχρυσόθη το ιερόν και θείον τούτο τέμπλιον δια συνδρομής και εξόδου του Πανοσιώτατου εν ιερομονάχοις κυρ Αγαθάγγελου πρώην ηγουμένου, δια ψυχικήν αυτού σωτηρίαν."

Τον Ια­νουά­ριο του 1829 κα­τόπιν ε­ντο­λής του Κα­πο­δί­στρια διε­νερ­γή­θη­κε κα­ταγρα­φή της πε­ριου­σί­ας των Μο­να­στη­ριών της Πελοπον­νή­σου. Στο εν λό­γω Μο­να­στή­ρι κα­τα­γρά­φη­καν τα ε­ξής: 1 αρ­γυ­ρό δι­σκο­πό­τη­ρο, 1 αρ­γυ­ρό ευαγ­γέ­λιο, 2 αρ­γυ­ρά καν­δή­λια, 2 κου­τιά ά­για λει­ψά­νων ζε­ντε­φέ­νια, τα α­να­γκαί­α ιε­ρά σκεύ­η και βιβλία εκ­κλη­σί­ας. 25 στρέμ­μα­τα μη καλ­λιερ­γή­σι­μα γύ­ρω α­πό τη μο­νή, 2 μύ­λους, 25 στρέμ­μα­τα α­μπέ­λι και στο με­τό­χι (Μαυ­ρέ­ντι) 25 στρέμ. χω­ρά­φια, 25 + 3 στρέμ. α­μπέ­λια, 11 στρέμ. στα­φί­δες, 1 ε­λαιο­τρι­βείο, 120 ε­λαιό­δεν­δρα, 150 αι­γο­πρό­βα­τα, 6 γε­λά­δια, 2 άλο­γα, 7 βό­δια.
Η­γού­με­νος, το 1829, ή­ταν ο Άν­θι­μος, ενώ διέ­με­ναν και 3 ιε­ρο­μό­να­χοι, 4 μο­να­χοί, 4 δό­κιμοι, 6 μι­σθω­τοί. Οι ο­φει­λές του μο­να­στη­ριού σε δια­φό­ρους ή­ταν 2690 γρό­σια.
Το 1834 υ­πή­χθη ως Με­τό­χι στο Μέ­γα Σπή­λαιο.
Τον Ια­νουά­ριο του 1836 το μο­να­χι­κό δυ­να­μι­κό στους Α­γί­ους Α­πο­στό­λους εί­χε ως ε­ξής: Παρ­θέ­νιος Πα­να­γιω­τό­που­λος από τη Σε­λιά­να, ε­τών 52, προ­η­γού­με­νος, μπήκε στη μο­νή το 1800. Άν­θι­μος Θε­ο­χα­ρό­που­λος από τη Σε­λιά­να, η­γού­με­νος, ε­τών 40, μπή­κε στη Μο­νή το 1809. Διο­νύ­σιος Νι­κο­λό­που­λος α­πό το Πε­ρι­θώ­ρι, ε­τών 38, ιε­ρο­μό­ναχος, μπή­κε στη Μο­νή το 1810. Α­να­νί­ας Πα­να­γιω­τα­κό­που­λος α­πό τη Σε­λιά­να, ε­τών 35, ιε­ρο­μό­να­χος, μπή­κε στη Μο­νή το 1815. Δα­μια­νός Ρη­γό­που­λος α­πό το Σα­ρα­ντά­πη­χο, ε­τών 110, μο­να­χός, μπή­κε στη Μο­νή το 1755, ο ο­ποί­ος ή­ταν τυ­φλός και α­πό το 1826 ή­ταν κατά­κοι­τος. Α­γά­πιος Στα­μα­τό­που­λος α­πό τη Γκού­ρα, ε­τών 38, μο­να­χός, μπή­κε στη Μο­νή το 1815. Χρι­στό­φο­ρος Βα­σι­λα­κό­που­λος α­πό τη Βλο­βο­κά, ε­τών 30, μο­να­χός, μπή­κε στη Μο­νή το 1820.

Την ε­πο­χή ε­κεί­νη η μο­νή ε­κτός α­πό το Με­τό­χι στο Μαυ­ρέ­ντι, εί­χε ε­κτά­σεις και στην Α­κρά­τα, στις ο­ποί­ες ή­θε­λαν να με­τοι­κή­σουν κά­τοι­κοι των Χα­σί­ων. Ζητή­θη­κε κρα­τι­κή πα­ρέμ­βα­ση α­πό τον Νο­μάρ­χη Α­χα­ΐ­ας – Η­λί­ας, ώ­στε να ε­κτι­μηθεί η έ­κτα­ση και να πω­λη­θεί, λό­γω και της ά­σχη­μης οι­κο­νο­μι­κής κα­τά­στα­σης του μο­να­στη­ριού.

Το 1848 δια­τά­χτη­κε έ­ρευ­να στα οι­κο­νο­μι­κά του και υ­πήρ­ξε πα­ρέμ­βα­ση της Ιε­ράς Συ­νό­δου με την ο­ποί­α στα­μά­τη­σε η δι­χό­νοια που υ­πήρ­χε με­τα­ξύ των μο­να­χών. Ηγού­με­νος ή­ταν ο Αβέρ­κιος και προ­η­γού­με­νος ο Χρι­στό­φο­ρος. Το 1851 εί­χε 11 μο­να­χούς.
Το Μο­να­στή­ρι α­να­και­νί­στη­κε το 1896. Ο τε­λευ­ταί­ος μο­να­χός που υ­πη­ρέ­τη­σε ε­κεί ή­ταν ο Φι­λά­ρε­τος (Ιω­άν­νης) Για­ννό­που­λος από τη Βελ­λά (1955).
Λί­γο αρ­γό­τε­ρα το­ποθε­τή­θη­κε εκεί η μο­να­χή Παν­σέ­μνη Φαρ­μά­κη α­πό τη Βερ­γου­βί­τσα.
Τον Α­πρί­λιο του 1969 σει­σμός κα­τέ­στρε­ψε τον ξε­νώ­να που κα­τε­δα­φί­στη­κε το 1973. Η α­νέ­γερ­ση νέ­ου άρ­χι­σε το 1974 με πο­σό 100.000 δρχ. που έ­δω­σε η Νο­μαρ­χί­α Α­χα­ΐ­ας.


Αρχιτεκτονική - Άγια Λείψανα - Κειμήλια
Το καθολικό της Μονής αποτελεί λιθόκτιστο κτίσμα βυζαντινού ρυθμού και είναι πλέον μονόκογχος, ξυλόστεγος βασιλική. Αρχικά διέθετε τρούλο και θόλους, οι οποίοι άγνωστο πότε και πώς κατέπεσαν. Τα κελλιά καταλαμβάνουν τη νότια πλευρά του μοναστηριακού συγκροτήματος. Είναι διώροφα, αλλά οι αλλεπάλληλες ανακαινίσεις έχουν μεταβάλει σε μεγάλο βαθμό την αρχική τους μορφή.

Οι τοιχογραφίες του καθολικού της Μονής είναι τεχνοτροπίας Κρητικής Σχολής και αποτελούν έργο του 1621 από τον χρωστήρα του εκ Ναυπλίου λαϊκού αγιογράφου Δημήτριου Μόσχου. Το γεγονός είχε καταγραφεί σε επιγραφή που βρισκόταν στο νότιο κλίτος του καθολικού, στο σημείο στο οποίο κατά τη δεκαετία του 1920 ανοίχθηκε δεύτερη θύρα εισόδου. Εξ αιτίας της πτώσης της ανωδομής και της κατασκευής ξύλινης οροφής καταστράφηκαν όχι μόνο τα ανώτερα τμήματα του διάκοσμου αλλά και η επιγραφή της ιστόρησης του ναού. Ο εκ των ιδρυτικών μελών της Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών Ν. Καλογερόπουλος ήταν ο τελευταίος που την είδε τον Αύγουστο του 1922 και την ανέφερε σε σχετικό πόνημά του διασώζοντας το έτος, 1621 και τους μαΐστορες που εργάστηκαν για την αγιογράφηση: τον Δημήτριο Μόσχο και τον βοηθό του Κανάκιο.

Ο ναός είναι εσωτερικά κατάγραφος από τοιχογραφίες, ενώ ο αγιογραφικός κύκλος του χωρίζεται σε τέσσερις ζώνες. Το 1773 κατά τη διάρκεια της επιδρομής των Τουρκαλβανών, που λεηλάτησαν επί μια δεκαετία την Πελοπόννησο ως αντίποινα για τη συμμετοχή των Ελλήνων του Μοριά στα Ορλωφικά, πολλές αγιογραφημένες μορφές αγίων του ναού απώλεσαν τους οφθαλμούς τους ως πράξη βανδαλισμού. Μετά τη δεκαετία του 1960 πολλές εξ αυτών έχουν συντηρηθεί διατηρώντας την αρχική τους εκφραστικότητα.
Στοιχεία επικοινωνίας και άλλες πληροφορίες
Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής είναι ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Παύλος Ζαφειρακόπουλος. Τηλ. επικοινωνίας: 26960 39110.
Copyright © 2025 Ιερά Μητρόπολις Καλαβρύτων & Αιγιαλείας